Son dönemde değişen hayat koşullarımız, birçok tanımda olduğu gibi, başarının tanımında da çeşitliliğe ve değişikliğe neden olmuş durumda. Etrafımızda o kadar çok kurumsal ve bireysel başarı hikayeleri dolaşıyor ki artık başarı da su, nefes, yemek gibi bir ihtiyaç haline geldi. Sosyal medyada, iş hayatımızda ve özel yaşantımızda sürekli iyi görünme, başarılı olma ve daha fazlasını isteme arzusu başımızı döndürürken, neyse ki bazılarımızın hâlâ bu girdaba kapılmamış olması en büyük tesellimiz, yarınlar için umudumuz. Hepsinin önünde saygı ile eğiliyorum, selam olsun!
Geçtiğimiz günlerde, çoğunluğu üniversite öğrencisi ve çalışma hayatının başında olan profesyonel bir topluluk huzurunda, “Başarısızlık ve Pişmanlık Hikayeleri” konulu bir söyleşiye konuşmacı olarak katılma şansı yakaladım. İlk başta çok garip gelen bu fikir, düşündükçe uzun zamandır yapmadığım ve tam olarak istediğim bir şeye dönüştü. Hafta sonu gerçekleştirilen üç saatlik söyleşinin, üç gün süren sancılı bir yaşam muhakemesi ve hazırlık süreci oldu. Bir kere daha anladım ki insan en güzel kendisiyle konuşabiliyor. Daha önce psikoloğa gidenler ne dediğimi anlayacaktır. Seansa onunla konuşmaya değil, kendinizle konuşmaya gidersiniz. Deneyin, iyi geliyor…
Ödevime hep iyi çalışan bir birey olarak, söyleşi öncesinde biraz araştırma yaptım. Başarının tanımını araştırmak oldukça riskli olmasına rağmen, ağzımı ve burnumu kapatıp yine daldım derin sulara… Dünya genelinin (kayıp çoğunluk) “başarılı” diye nitelendirdiği en zengin insanların, başarı tanımları arasında para olmaması, beni yine çok mutlu ettti. Bu insanların başarı diye tanımladıkları; “mutluluk, iyilik, bilgelik, merak, haz, sabah bir tebessümle uyanma, kişinin kendisiyle rekabeti, kaç kişi tarafından sevildiğiniz, kendinizi sevmeniz, yaptığınız işi sevmeniz, farkındalık, insanların hayatını ne kadar değiştirdiğiniz, öldüğünüzde arkanızdan söylenmesini istedikleriniz, yaptığınız ne varsa kimse bakmadığında da iyi yapmanız” gibi ifadeler, “şey”lerin hep bir adım önündeydi.
Çoğunluğun “başarılı” olarak tanımladığı bu insanların, tanımlarken kullandığı kavramlarının bu kadar değişken olması, aslında onun kişiden bağımsız düşünülemeyeceğini çok net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu sebeple, “başarı nedir?” sorusu çevresinde daha fazla dolaşmadan ve kimsenin başarı algısına müdahele etme cürretini göstermeden, başarısızlık konusuna geçmek istiyorum. Herkesin başarı tanımı ve kriteri farklı olsa da bunlara ulaşamamanın altında yatan ortak nedenler uzmanlar tarafından çalışılmış. Şimdi hazırlanın çünkü “doğru söylüyor, bu bende var” diyeceğiniz bazı maddeler geliyor;
- Özgüven eksikliği
- Gereksiz sabır ve biat
- Plansız-programsız yaşama
- Yaşam dengesini koruyamama
- Fayda – maliyet analizi yapamama
- Başkaları ne düşünür diye endişelenme
- Çevrenizde sizi aşağı çeken insanlar olması
- Eleştirilere kapalı olma ve sürekli alkış bekleme
- Aynı şeyleri yaparak farklı sonuçlar almayı isteme
- Başarısızlığın sorumluluğunu üstlenmeme ve suçlama
Siz bu listeyi okurken yüzünüze bakmak isterdim. Eminim çok net değişimler oldu ve yer yer uzaklara daldınız. Hepimizin öğrenme, başarıya ulaşma şekli başarısızlıklardan geçtiği için, hissettiklerimiz de gayet normal ve insanî. Her şeyin zıttı ile var olduğu bu dünyada, ölüm olmadan yaşamın anlamsız olması gibi, başarısızlık olmadan da başarının kendi başına bir tanım oluşturamayacağı aşikâr. Yani yine her şey, her zaman olduğu ve olması gerektiği gibi kusursuz bir dengede işlemekteyken, müsaade edin hayatın bana tek tek yazdırdığı, içinde yaşanmışlık olan ders notlarımı sizinle paylaşayım;
Başarısızlıktan korkmayın, onunla yüzleşin ve kabul edin. Kendinizi yargılamaktan vazgeçin. Yaşadığınız ne varsa, farkında ve isteyerek, arkasında durarak yaşayın ve sorumluluğunu alın. Haklı olduğunuzdan eminseniz ve bu düşünceyle mutluysanız, dışarıya kulak asmayın. Önce kendinizi sevin ve saygı bekleyin. Hayatta hiçbir şeye gereksiz sabır ve biat göstermeyin. Düşünün, sorgulayın, analiz edin, planlar yapın, hedefler koyun ve peşinden koşun. Sizi bundan alıkoyan ne varsa hepsine yol verin. Her sabah yeniden uyanmak için kendinize nedenler bulun…